‘Appearances are everything, politics and deception are built on it’
Het begint vermoeiend te worden. Gepaard met de politiek van het narratief presenteert het college van B&W concept-begroting 2025 gemeente Amsterdam (pdf). Er wordt een verhaallijn verzonnen om de eigen politiek te dienen maar dat is geen weergave van de financiële positie van de gemeente Amsterdam. Dit komt goed tot uiting in het saldo bij het meerjarenbeeld van concept-begroting 2025 dat wethouder Financiën Van Buren iedereen voorhoudt, een tekort voor 2027 en 2028 van € 40 miljoen ‘door het ravijn’. Dat dit niet door dat zogenaamd ravijn komt, zette ondergetekende alhier eerder uiteen.
Maar de goede lezer ziet het college van B&W maar liefst € 100 miljoen aan de algemene reserve toevoegen om toekomstige tekorten op te vangen. Los van het feit dat de algemene reserve er is om onvoorziene tekorten op te vangen, niet voor te voorziene tekorten, duidt dit op een overschot op de begroting. Deze € 100 miljoen toevoeging aan de algemene reserve wordt begrotingstechnisch als een min ingeboekt en kent een neerwaartse werking op het saldo.
Welkom in Amsterdam, een begrotingsoverschot van maar liefst € 100 miljoen wordt aan de hand van de politiek van het narratief gepaard met financiële techniek vervormd tot een tekort op de begroting om ‘het rechtse kabinet’ de schuld te kunnen geven.
Lees in het Algemeen Dagblad d.d. 23 januari 2024 over een rapport van gespecialiseerd accountant BDO: ‘Amsterdam: komende jaren begrotingsoverschot van € 277,4 miljoen‘. Nergens in de begrotingen komt dit tot uiting, nergens maakt het college van B&W bij monde van wethouder Financiën Van Buren hier melding van. Integendeel, met financiële, begrotingstechnische, trucage weet de wethouder Financiën van dit enorme begrotingsoverschot een begrotingstekort te maken.
Hier bovenop doet zich bij de frictiekosten een omstandigheid voor, ‘reserve frictiekosten 1 Stad 1 Opgave’. Knap om dit aan het Gemeentefonds te wijten, een taakstelling uit 2013 waar 2025-2028 plots tientallen miljoenen extra voor moeten worden aangewend. Click op het plaatje en dit opent goed leesbaar in een nieuw venster.

Zo kan er veel meer opgesomd, het saldo van de begroting is artificieel, of beter politiek, en geen reële weergave. Zie de kasschuiven, voor 2024 wordt in november 2024 € 75 miljoen toegevoegd wat resulteert in een saldo van € 67 miljoen van Begroting 2024. Dit is verder niet geduid maar bevreemdt wel en werkt door in het saldo van concept-begroting 2025. Ook is het Vereveningsfonds geen deel van de begroting, eventueel vinden er van het saldo toevoegingen aan de algemene middelen plaats*. Toch zijn er onder programma Grond voor honderden miljoenen aan baten en lasten opgenomen in de begroting.
‘Appearances are everything, politics and deception are built on it’
Als laatst, het is van belang om de ontwikkeling van het Gemeentefonds te kennen om te weten wat gaande is. De jaren 2022-2026 kent dit een enorme stijging omdat het voormalig kabinet extra spendeerde waarmee het (accres van het) Gemeentefonds automatisch steeg. Dat ziet u onderstaand in het financieel meerjarenbeeld van Begroting 2023. Dat er specifiek bij maatstaf Jeugdzorg een tekort is, wil nog niet zeggen dat het Gemeentefonds in totaal tekorten voortbrengt. Als dat wel zo is, dit wordt in elk geval niet overlegd door het college van B&W te Amsterdam. Nergens uit de begroting blijkt dit, integendeel. Helaas moet de lezer zelf de (achtergrond)kennis meebrengen om dit te herkennen en de (financiële) trucage van het college van B&W te doorgronden.
Click op het plaatje en dit opent goed leesbaar in een nieuw venster.

Naschrift: de € 150 miljoen toevoeging aan reserve Vermogensopbouw had niet misstaan in dit artikel, feitelijk ook een overschot.
*Koos Spanjer, (professioneel) specialist hoofdstedelijke financiën, laat weten dat deze tekst beter als volgt kan zijn: “De bestedingen en inkomsten van het Vereveningsfonds treft u niet aan in de begroting 2025. Uitsluitend de mutaties in het fonds die de reserve beïnvloeden (en die kunnen best omvangrijk zijn) worden in beeld gebracht. Dat zijn onder andere onttrekkingen t.g.v. de algemene middelen”.