Er is in Amsterdam veel tumult ontstaan omtrent ‘de bezuiniging van € 30 miljoen op de Reiniging’. Spoiler: er is geen bezuiniging van € 30 miljoen op de Reiniging. Het tumult is begrijpelijk, elke Amsterdammer heeft voorbeelden van een vervuild straatbeeld welke veel ergernis wekken, om over het hygiënisch vraagstuk maar te zwijgen. Vervolgens berichtten media over ‘€ 30 miljoen bezuiniging op en 261 Fte minder voor de Reiniging’. Hier is geen sprake van.
Er komt een nieuwe werkwijze, een meer efficiënte, waarover precieze besluitvorming dit jaar nog moet plaatsvinden. De nieuw in te voeren werkwijze moet bv bovengenoemde problematiek, vervuild straatbeeld, juist tegengaan. Er wordt in totaal € 30 miljoen bespaard op de ‘oude werkwijze’, wat veel verder strekt dan alleen de Reiniging. Tegelijk wordt € 11,2 miljoen structureel extra aan Reiniging besteed en is er € 40 miljoen uitgetrokken voor ‘groot onderhoud aan de buurten’, wat inhoudt dat de openbare ruimte wordt opgeknapt op plekken die dit het meest behoeven. Naast besparingen worden dus tevens extra middelen ter beschikking gesteld, ook structureel. Het doel is een beter onderhouden stad tegen minder middelen, lagere lasten, door organisatorisch een andere inrichting, nieuwe werkwijze en zogeheten ‘slimme oplossingen’. Gesteld wordt dat dit tevens kan met minder Fte’s, zonder boventalligheid (ontslagen). Precieze invulling van de besluiten vindt gedurende dit jaar plaats. Nogmaals, dit alles strekt veel verder dan alleen de Reiniging, zie onderstaand.
Er is een besparingsopgave van in totaal € 30 miljoen op ‘reiniging, gladheidsbestrijding, civiele constructies, groen, straatmeubilair, verhardingen, openbare verlichting en verkeersinstallaties’. De besparingsopgave reikt dus veel verder dan de Reiniging.
Hiertoe wordt besloten om ‘beter te presteren (uniformering van processen en ontdubbelen van taken), te centraliseren en op basis van de ’25 vierkante meter regel’ samenwerking met ondernemers te zoeken bij het beheer van de openbare ruimte’. Ofwel, een organisatieverandering en een nieuwe werkwijze. Er is geen botte bijl van € 30 miljoen.
Er loopt veel door elkaar, voor de buitenstaander onoverzichtelijk, wat in grote happen wordt weergegeven door betrokkenen. Hier is veel ruis ontstaan, mede ingegeven door het feit dat over die grote happen wel is besloten, maar over de precieze invulling deze zomer pas besluitvorming plaatsvindt door het college, waarna het de procedure ingaat, zoals langs de Ondernemingsraad van de gemeente. Waarschijnlijk wordt dit onderwerp eind van het jaar geagendeerd bij de gemeenteraad, tweede helft vierde kwartaal.
De € 30 miljoen besparing ziet er als volgt uit:
- € 14 miljoen domein openbare ruimte (als bovengenoemd)
- € 14,6 miljoen Inkoop (bovengenoemde terreinen)
- € 1,5 miljoen wederom Inkoop, extra taakstelling
Deze bedragen zijn als volgt opgebouwd:
- € 17,8 miljoen Openbare Ruimte
- € 7,2 miljoen Reiniging
- € 3,6 miljoen Groen
- € 1,5 miljoen Inkoop, extra taakstelling
De veelbesproken besparing op Reiniging is dus € 7,2 miljoen op de oude werkwijze, terwijl er € 11,2 miljoen extra en structureel wordt uitgetrokken binnen de nieuwe werkwijze.
Het is de ambitie om het onderhoudsniveau op te waarderen, van ‘sober’ naar ‘verzorgd’, maar dit is een ander besluitvormingstraject. Expliciet is in deze besluitvorming opgenomen dat het onderhoudsniveau gehandhaafd blijft.
Al met al is belangrijk deel van de besluitvorming de uniformering van processen en ontdubbelen van taken en het centraliseren van de organisatie, in plaats van verdeeld over zeven stadsdelen, waarbij de grootte van de schaal besparingen oplevert, zoals met Inkoop. De Inkoop wordt geüniformeerd, in plaats van elk stadsdeel verschillende straatstenen, of verschillende lantaarnpalen. Hou me hier een klein beetje ten goede, want er vond al uniformering plaats. Hoe deze er precies uitziet, voorgaand is als voorbeeld. Ook worden medewerkers niet meer gelijk verdeeld over het aantal gebieden, maar ingezet waar de situatie erom vraagt. Hierdoor hoeft er minder uitzendwerk te worden ingekocht. Gelijk aan het materieel, dat in de nieuwe werkwijze overal wordt ingezet, in plaats van per stadsdeel. Etcetera. Vierde kwartaal wordt de gemeenteraad geïnformeerd hoe de nieuwe werkwijze en de nieuwe organisatie er precies uitzien.
Bijgaand, de stukken die wethouders Choho en Litjens aanleverden voor raadscommissie Infrastructuur en Duurzaamheid d.d. 22 maart 2017. Dit betreft agendapunt 11. Ook de commissievergadering is terug te zien door bovenaan naast het scherm het agendapunt aan te klikken.
Hier Aanvalsplan Schoon Amsterdam, met onder andere de € 11,2 miljoen extra per jaar voor Reiniging, en de andere relevante beleidsstukken, via gemeente Amsterdam: Afval & Onderhoud.